Wschodni Rocznik Humanistyczny tom IV (2007)

Nie tylko tworzenie i zbogacanie kultury – samo jej szerzenie i celowe w tym pośrednictwo, podawanie jej pochodni z rąk do rąk, torowanie jej dalszej na wschód drogi stanowi wobec niej zasługę niezapomnianą. Nie zważa bowiem kultura na różnice narodowe czy wyznaniowe; obojętne są jej walki polityczne czy gospodarcze; wymija tylko granice sztuczne, jakie wznosi przemoc ogłupiała, aby nie przepuszczać światła sobie obcego; krzewi się tym bujniej na każdej ziemi podatnej. Taką ziemią była dla niej dawna Polska, co nie tylko kulturze europejskiej na oścież własne otworzyła wrota, ale sama jej dalszy pochód zwycięski umożliwiła, znaki jej na dalekim wschodzie wystawiła i całe dla niej kraje odwojowała. Zadaniem bowiem i zasługą dawnej Polski nie była tylko obrona kultury zachodniej przed wschodnią, turecką czy tatarską, lecz zdobycie i włączenie olbrzymich obszarów wschodnich do kultury zachodniej: zadanie i samo przez się nie łatwe, i okolicznościami, czasowymi jak miejscowymi zarówno, znacznie utrudnione.

Aleksander Brückner

Fragment pochodzi z tekstu Wpływy polskie na Litwie i w Słowiańszczyźnie wschodniej, [w] Polska w kulturze powszechnej, Kraków 1918 r., s. 153-166

SPIS TREŚCI

Rozprawy i Studia

Roman Krzywy (Uniwersytet Warszawski), „A ja arma virumque zaczynam canere…”.Uwagi o kształcie literackim poematu „Deketeros akroama” Andrzeja Rymszy, pobierz PDF (4,4 MB)

Bartłomiej Czerski (Uniwersytet Warszawski), Similia antyczne w Hodoeporicon Moschicum Franciszka Gradowskiego.Uwagi o warsztacie humanistycznego poety-epika, pobierz PDF (2,4 MB)

Dariusz Chemperek (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Środowisko literackie protestantów w Wilnie pierwszej połowy XVII wieku. Krąg pisarzy zborowych, pobierz PDF (2,0 MB)

Mariola Jarczykowa (Katowice), „Heretycki biskup” – Eustachy Wołłowicz w kręgu Radziwiłłów birżańskich, pobierz PDF (2,4 MB)

Adam Soćko (Uniwersytet Adama Mickiewicza), Od fortalicji do pałacu. Szlachecki dom w Gardzienicach na przestrzeni XVII wieku, pobierz PDF (6,0 MB)

Piotr Ługowski (Mazowiecki Urząd Ochrony Zabytków w Warszawie), De aedificis parochialis przy kościele św. Stanisława w Siedlcach, pobierz PDF (7,0 MB)

Marcin Sawicki (Wrocław), Honor w mentalności szlachty województwa mińskiego w czasach saskich,w świetle korespondencji, pobierz PDF (3,2 MB)

Leszek Gawor (Uniwersytet Rzeszowski), Machajskiego teoria socjalistycznej rewolucji, pobierz PDF (2,2 MB)

Emil Noiński (Siedlce), Między konspiracją i denuncjacją a pracą organiczną. Szkic do portretu pozytywisty warszawskiego Leopolda Mikulskiego (1846–1881), pobierz PDF (2,8 MB)

Danuta Danilkiewicz (Lublin), „Kultura” w ujęciu rosyjskich filozofów religii. Rozanow – Bierdiajew – Szestow, pobierz PDF (3,1 MB)

Halina Rarot (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Fiodor Dostojewski wobec problemu nihilizmu zachodnioeuropejskiego, pobierz PDF (4,0 MB)

Ryszard Polak (Akademia Podlaska, Siedlce), August Cieszkowski a katolicyzm, pobierz PDF (1,9 MB)

Eligiusz Podolan (Uniwersytet Zielonogórski, Biblioteka Neofilologiczna), Teoria cykliczności dziejów w poglądach Heinricha Rückertai Nikołaja Danilewskiego, pobierz PDF (1,6 MB)

Isabel Vonlanthen, „Mój wiersz to nie strumyk – huczy, szarpie i błyska”.Międzywojenna twórczość Jerzego Pietrkiewicza, pobierz PDF (4,1 MB)

Jarosław Joniec (Muzeum Miejsce Pamięci w Bełżcu), Grupy społeczne i antagonizmy. Socjologia Aleksandra Hertza, pobierz PDF (2,5 MB)

Mirosław Szumiło (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Wiece sprawozdawcze posłów i senatorów Ukraińskiej Reprezentacji Parlamentarnej w latach 1928-1939, pobierz PDF (3,6 MB)

Marcin Kruszyński (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Przemysł Federacji Zakaukaskiej w latach 20-tych XX w.Przyczynek do badań nad ekonomicznym aspektem działalności polskich placówek dyplomatycznych w ZSRR, pobierz PDF (3,8 MB)

Grzegorz Joniec (Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie), Antypolskie kampanie prasowe w sowieckiej prasie polskojęzycznej w latach 1939-1941, pobierz PDF (3,5 MB)

Bartłomiej Bernacki (Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie), Prasa sowiecka na Zachodniej Ukrainie w latach 1939-1941, pobierz PDF (4,2 MB)

Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska (Instytut Badań Literackich PAN), „Bez tego jakże by się żyło?” O niepublikowanych humorystycznych tekstach Zbigniewa Herberta i Zygmunta Hertza, pobierz PDF (2,5 MB)

Mieczysław Wieliczko (Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej), Postać Konrada Adenauera w historiografii polskiej lat ostatnich, pobierz PDF (2,1 MB)

Lech Zdybel (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Co jest takiego złego w teorii Darwina? O pożytku płynącym z pewnej debaty, albo przyczynek do idei krytycznego myślenia (w tym o konieczności odróżniania człowieka od zwierzęcia) czyli ostatecznie o tzw. antropologicznej wyobraźni, pobierz PDF (5,8 MB)

Jacek Lejman (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Komu tak naprawdę brakuje wyobraźni: ewolucjonistom czy kreacjonistom? W odpowiedzi na artykuł Lecha Zdybla, pobierz PDF (1,8 MB)

Materiały i Źródła

Agnieszka Kramkowska-Dąbrowska (Instytut Badań Literackich PAN), Wujów dwóch, pobierz PDF (1,6 MB)

Grażyna Korneć (Akademia Podlaska w Siedlcach), Początki okupacji Kresów Wschodnich przez Związek Sowiecki (1939-1941), pobierz PDF (5,3 MB)

Jacek Wysocki, Próby zmian nazw miejscowości na południowym Podlasiu w 1974 r., pobierz PDF (2,2 MB)

Polemiki, Recenzje, Omówienia

Dariusz Magier (Akademia Podlaska w Siedlcach), Władimir Abarinow, Oprawcy z Katynia, wyd. Znak, Kraków 2007, ss. 344, pobierz PDF (1,7 MB)

Wiesław Charczuk (Siedlce), Jarosław Cabaj, „Walczyć nauką za sprawę Ojczyzny”. Zjazdy ponadzaborowe polskich środowisk naukowych i zawodowych jako czynnik integracji narodowej (1869-1914), Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2007, ss. 397, pobierz PDF (0,7 MB)

Albin Koprukowniak (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Kielce i kielczanie w XIX i XX wieku, pod redakcją Urszuli Oettingen,wyd. Kieleckie Towarzystwo Naukowe, Kielce 2005, ss. 334, pobierz PDF (0,4 MB)

Wojciech Szczepański, Władimir Kogan, Semnadcat raskazov starogo fizika, wyd. Charkowskij Nacionalnnij Uniwersitet i MNC „MD”, Charkow 2002, ss. 128, fot. (20), pobierz PDF (0,5 MB)

Kinga Witkowska, Spotkanie i dialog z portretem. Rec. Anna Kossowska, Aksjologiczne treści portretów, wyd. El-Press, Lublin 2003, ss. 300, pobierz PDF (1,2 MB)

Rafał Dmowski (Akademia Podlaska w Siedlcach), Dariusz Magier, Lata 1980-1981 w województwie bialskopodlaskim. Wybór teleksów Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, wyd. Instytut Badawczy „Libra”, Radzyń Podlaski 2006, ss. 250, pobierz PDF (0,4 MB)

Maciej Ulita, Szukając Ruskina. Sprawozdanie z kwerendy bibliotecznej w Bibliotece Ruskinowskiej (Lancaster University), pobierz PDF (1,0 MB)

Albin Koprukowniak (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Adrian Uljasz, Hieronim Łopaciński 1860-1906. Człowiek, dzieło, pamięć, wyd. Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. H. Łopacińskiego, Lublin 2006, ss. 393, pobierz PDF (0,5 MB)

Grzegorz Joniec (Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie), Joanna Janicka, Żydzi Zamojszczyzny 1864-1915, wyd. Norbertinum, Lublin 2007, ss. 360, pobierz PDF (1,7 MB)

Mariusz Nowak (Akademia Świętokrzyska w Kielcach), Mirosław Ustrzycki, Ziemianie polscy na Kresach 1864-1914. Świat wartości i postaw, wyd. ARCANA, Kraków 2006, ss. 406, pobierz PDF (1,1 MB)

Jan Gromnicki (Warszawa), Piotr Szymon Łoś, Szkice do portretu ziemian polskich XX wieku, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2005, ss. 727, pobierz PDF (1,6 MB)

Wiesław Charczuk (Siedlce), Jak należy badać „teczki bezpieki”? Przewodnik po zasobach archiwalnych aparatu terroru komunistycznego. Rec. Wokół teczek bezpieki – zagadnienia metodologiczno-źródłoznawcze, pod redakcją Filipa Musiała, wyd. Towarzystwo Naukowe „Societas Vistulana”, Kraków 2006, ss. 432, pobierz PDF (2,0 MB)

Grzegorz Joniec (Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Lublinie), Lech Zdybel, Idea spisku i teorie spiskowe w świetle analiz krytycznych i badań historycznych, wyd. UMCS, Lublin 2002, ss. 602, pobierz PDF (1,3 MB)

Roman Kawecki, Barbara Szymczak, Fryderyk Wilhelm. Wielki Elektor. Wrocław – Warszawa – Kraków 2006, ss. 313, pobierz PDF (1,7 MB)

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
w ramach programu operacyjnego Promocja Czytelnictwa oraz Województwa Lubelskiego